het decreet lokaal bestuur van 22 december 2017;
de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening;
het besluit van de provincieraad de dato 27 oktober 2022 houdende voorlopige vaststelling van het Provinciaal Beleidsplan Ruimte Vlaanderen;
het schrijven van de Provincie Antwerpen, Dienst Ruimtelijke Planning, Koningin Elisatbethlei 22, 2018 Antwerpen 1, de dato 21 november 2022 waarin de gemeente Merksplas advies wordt gevraagd met betrekking tot de aangeduide onderdelen uit het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan die niet langer geldig zouden zijn wegens strijdig geacht met de visie ontwikkeld in het Provinciaal Beleidsplan Ruimte Vlaanderen;
het besluit van de gemeenteraad van Merksplas de dato 17 september 2007 houdende de definitieve vaststelling van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan;
Het voorstel van de provincie Antwerpen bevat een aantal schrappingen met betrekking tot het thema bedrijvigheid. Dit voorstel van schrappingen heeft hoofdzakelijk als bedoeling elke uitspraak met betrekking tot bijkomende ruimte aan bedrijvigheid uit het GRS te schrappen, in concreto met betrekking tot de realisatie van bijkomend bedrijventerrein waarvoor in het GRS een zoekzone werd aangeduid aan de Moerstraat.
De gemeente kan hier niet mee akkoord gaan, omwille van het feit dat met betrekking tot de realisatie van deze visie, nog stappen te nemen zijn:
– De gemeente dient nog werk te kunnen maken van niet opgeloste vraagstukken met betrekking tot verspreidliggende dan wel zonevreemde bedrijven. Een actie die tevens werd ingeschreven in het GRS
– De gemeente dient nog werk te kunnen maken van niet opgeloste vraagstukken met betrekking tot specifieke ruimtevragers zoals loonwerkers.
Met het oog op bijkomende ruimte voor bedrijvigheid werd een zoekzone aangeduid aansluitend bij de milieubedrijvigheid aan de Moerstraat.
Van belang hierbij is dat met betrekking tot ontsluiting van deze omgeving in 2022 in Beerse een doorbraak werd bereikt met betrekking tot de ontsluiting van de kanaalzone via een nieuwe ontsluitingsweg voor het vrachtverkeer. Dit biedt de gemeente Merksplas anno 2023 uiteraard ook een andere omgevingscontext en uitgangssituatie in functie van oplossingspistes voor de problematieken inzake bedrijvigheid.
Hierdoor heeft de gemeente het voornemen om deze problemen nu op de agenda te zetten en op te pakken.
Het schrappen van de specifieke bepalingen uit het GRS zet de mogelijke oplossingspiste voor deze vraagstukken echter in 1 beweging op de helling.
De gemeente Merksplas wenst geenszins afgestraft te worden voor het feit dat dit niet in voorgaande jaren reeds werd opgestart.
De provincie verwijst bij de voorstellen tot schrapping naar het ontwerp beleidskader ‘Verdichten en ontdichten van de ruimte’. Op p.45-46 lezen we dat behoud en herstructurering van de bestaande economische ruimte prioritair zijn, maar dat herbestemming van nieuwe ruimte niet volledig uitgesloten wordt. De gemeente vindt het alvast waardevol dat op die manier de mogelijkheid voor het ontwikkelen van bijkomende ruimte voor bedrijvigheid behouden blijft.
Hier worden in het ontwerp beleidskader evenwel randvoorwaarden aan gekoppeld, nl. dat herbestemmen van open ruimte naar bedrijvigheid maar kan wanneer:
– dit een wezenlijke bijdrage levert tot de herstructurering van het bestaande bedrijventerrein of
– een nieuwe locatie een slecht gelegen ruimtebeslag compenseert, om zo de doelstelling te halen om bijkomend ruimtebeslag in te perken of
– bijkomende ruimte nodig is om zich conform te stellen naar de energie- en milieuwetgeving.
Deze zijn niet geheel duidelijk in relatie tot de huidige doelstellingen van de gemeente Merksplas. Maar we gaan er toch vanuit dat deze niet bedoeld zijn om bijkomende economische ruimte die noodzakelijk is om oplossingen te kunnen voorzien op basis van een doordachte visievorming met de betrekking tot herstructurering en ontwikkeling van economische ruimte binnen de gemeente in de weg te staan:
Het voorzien van bijkomende ruimte voor bedrijvigheid zou onder meer het sluitstuk moeten kunnen zijn voor het oplossen van specifieke problematieken inzake ruimte voor bedrijvigheid in Merksplas. Uit de oefening die de gemeente zal aanvatten zou bijvoorbeeld kunnen blijken dat er effectief ruimte nodig is voor herlokalisatie van specifieke activiteiten die momenteel problematisch dan wel zonevreemd gelegen zijn of niet (langer) verweefbaar zijn in de kern. Het gaat in dat geval om uitbreidings- en herlokalisatiebehoeften van bestaande bedrijven waaronder economische activiteiten met verweefbaarheidsproblemen, verspreidliggende bedrijven in de open ruimte,…
Hierdoor kan gemotiveerd worden dat een bijkomend bedrijventerrein in bijzondere mate zal bijdragen aan een herstructurering van economische niet-verweefbare activiteiten, dat hiermee slecht gelegen ruimtebeslag gecompenseerd kan worden en dat indien nodig ruimte voorzien kan worden voor de herlokalisatie van specifieke ruimtevragers. Er wordt met andere woorden niet onbezonnen overgegaan tot het herbestemmen van open ruimte.
Er wordt dan nog geen rekening gehouden met eventuele behoeften van bedrijven die geen verweefbare plek in de kern kunnen vinden, zoals vooropgesteld wordt in het ontwerp provinciaal beleidsplan ruimte Antwerpen. Verweving in de kern kan immers gestimuleerd maar niet afgedwongen worden.
Men mag toch verwachten dat gemeentebesturen voldoende vrijheid hebben om een kwalitatieve visie uit te bouwen voor de economische ruimte voor het gehele eigen grondgebied, waarbij ook oplossingen kunnen worden voorzien voor verspreidliggende zonevreemde activiteiten en specifieke ruimtevragers.
De gemeente kan niet akkoord gaan met een globale schrapping van dit onderdeel uit het GRS.
Zoals hierboven toegelicht moet de ontwikkeling van bijkomend lokaal bedrijventerrein behouden kunnen blijven. In ieder geval kan de gemeente niet akkoord gaan met schrapping van de mogelijkheid tot realisatie van bijkomende ruimte voor bedrijvigheid. De vooropgestelde locatie wordt daarbij momenteel ook nog steeds onderschreven.
In het aangeduide deel wordt tevens verwezen naar afstemming met de gemeente Beerse. Met betrekking tot de ontsluiting van de omgeving kanaalzone werd hierboven reeds toegelicht dat in 2022 hierin een doorbraak bereikt werd. Dit wordt gezien als basis om verder te werken op de realisatie van een bijkomend bedrijventerrein in deze omgeving.
De gemeente kan niet akkoord gaan met deze schrapping van de mogelijkheid tot realisatie van bijkomende ruimte voor bedrijvigheid, zoals hierboven reeds gemotiveerd.
Met betrekking tot de zone voor milieubedrijvigheid wordt verwezen naar het gewestelijk RUP Historisch gegroeid en bestaand regionaal bedrijf "Milieubedrijf Beerse-Merksplas" zoals goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 14 september 2012.
De gemeente kan niet akkoord gaan met deze schrapping van de mogelijkheid tot realisatie van bijkomende ruimte voor bedrijvigheid, zoals hierboven reeds gemotiveerd. Het voorzien van bijkomende ruimte voor bedrijvigheid zou onder meer het sluitstuk moeten kunnen zijn voor het oplossen van specifieke problematieken inzake ruimte voor bedrijvigheid in Merksplas.
De gemeente heeft geen fundamenteel bezwaar tegen deze schrapping.
De gemeente wenst te duiden dat deze aanduiding wordt gedaan in een algemeen tekstdeel met betrekking tot zonevreemde infrastructuur. Dit tekstdeel gaat niet enkel over zonevreemde woningen. Voor de gemeente prevaleert in dit geval de valorisatie van merkwaardige gebouwen met het oog op het behouw als erfgoed. Het gaat niet om louter verouderde woningen op slecht gelegen locaties waarvoor met in de motivering van de schrapping stelt dat deze afgebroken kunnen worden. Bovendien bevat de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening een regeling voor zonevreemde monumenten die het mogelijk maakt om ingrepen aan beschermd erfgoed te vergunnen, ook als dit zonevreemd gelegen is.
Om die reden kan niet akkoord gegaan worden met deze aanduiding. Indien uitbreiding noodzakelijk is om erfgoed te kunnen valoriseren moet dit overwogen kunnen worden.
De gemeente heeft geen fundamenteel bezwaar tegen deze schrapping. Deze woningen, voorzover buiten goedgekeurde niet-vervallen verkaveling gelegen, vallen onder decretale regeling voorzien in de VCRO.
De gemeente heeft geen fundamenteel bezwaar tegen deze schrapping.
Deputatie Provincie Antwerpen, Koningin Elisabethlei 22, 2018 Antwerpen
beleidsplanruimte@provincieantwerpen.be
De raad maakt bovenstaand advies en bijhorende argumentatie over aan de Bestendige Deputatie van de Provincie Antwerpen met de vraag om de nodige bijsturingen aan het Provinciaal Beleidsplan Ruimte Vlaanderen.